Rijksdriehoeksmeting;punt 170205
Vrij onopvallend tegen de bosrand aan, vlak voor het ven, bevindt zich een granieten zuil waarop aan een zijkant de afkorting ‘R.D.’ staat ingehakt en op de bovenkant een kruis. Dit is een punt van het Nederlandse coördinaten- systeem, aangeduid met het systeem van de Rijksdriehoeksmeting (RD). De naam rijksdriehoeksmeting is ontleend aan de wijze waarop het coördinatenstelsel werd geconstrueerd: voor de meting werd eerst een aantal gelijkmatig over het land verdeelde punten uitgekozen op onderlinge afstand van ongeveer 30 km. Hiervoor werden vaak kerktorens of andere hoge punten gebruikt, vanwaar men met meetinstrumenten de gehele horizon kon overzien. Vervolgens werden (m.b.v. een theodoliet: een hoekmeetinstrument) de precieze hoeken gemeten tussen de onderlinge verbindingslijnen van deze punten en werd de lengte van één driehoekzijde
van het nu gevormde driehoeksnet bepaald. Als van een driehoek twee hoeken en één zijde bekend zijn, kunnen de lengte van de twee andere zijden worden berekend. Men hoefde dus maar één afstand exact te meten en van daaruit kon men via alleen hoekmetingen de coördinaten van alle punten vaststellen. Met het primaire net is men begonnen in 1885; de metingen en berekeningen werden pas in 1905 voltooid. Het primaire net der Rijksdriehoeksmeting bestaat uit ±140 punten ‘van de eerste orde’. Oude Dingspilhoofdplaats is Sleen, waar de hoogste toren (1400) van Drenthe staat. Samen met die van Beilen en Rolde een van de bakens van het Ellertsveld. Er liggen twee hunebedden, een ervan heet De Papeloze kerk.
Later werd het net uitgebreid met een tweede ordenet ( van ± 600 punten) en een derde ordenet ( ± 2230 punten), zodat er een steeds fijner netwerk is ontstaan, met het gevolg dat landmeters steeds effectiever gebruik kunnen maken van de exact ingemeten punten. Van de ±3000 punten zijn de coördinaten tot op de cm nauwkeurig bepaald. Daar waar gebouwen ontbreken, zoals hier op het Ellertsveld, worden de punten gemarkeerd door goed gefundeerde, in de bodem gegraven zware granieten zuilen. Voor het exacte inmeten van deze laaggelegen punten werden vroeger grote houten torens gebouwd. Tegenwoordig maakt men gebruik van verplaatsbare meettorens en uitschuifbare masten om resp. vanaf te meten of om op te richten. We staan hier bij R.D. punt 170205: het vijfde punt van het tweede ordenet waarbij het eigenlijke coördinatiepunt wordt aangegeven door het midden van het in het bovenvlak ingehakte kruis. Soms gaan punten door b.v. brand of verzakking verloren en moeten dan opnieuw worden ingemeten. Tevens worden regelmatig controlemetingen verricht. Het is de taak van de Dienst van het Kadaster en de Openbare Registers vallend onder het Ministerie van V.R.O.M. om het Rijksdriehoeksnet in stand te houden. Het R.D. punt op het Ellertsveld werd in 1976 voor het laatst ingemeten. De coördinaten zijn: x = 245787,24 m en y = 541797,53 m.